Zadania Inspekcji Transportu Drogowego określa art. 50 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o transporcie drogowym (t.j. Dziennik Ustaw z 2013  poz. 1414 ze zm.)

Art. 50. Do zadań Inspekcji należy:

1) kontrola:

a) przestrzegania obowiązków lub warunków przewozu drogowego, o których mowa w art. 4 pkt 22,

b) (uchylona),

c) przestrzegania przepisów ruchu drogowego w zakresie i na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym,

d) (uchylona),

e) przestrzegania szczegółowych zasad i warunków transportu zwierząt,

f) (uchylona),

g) wprowadzonych do obrotu ciśnieniowych urządzeń transportowych pod względem zgodności z wymaganiami technicznymi, dokumentacją techniczną i prawidłowością ich oznakowania, w zakresie określonym w ustawie z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych,

h) rodzaju używanego paliwa,

i) dokumentów związanych z wykonywaniem publicznego transportu zbiorowego,

j) prawidłowości uiszczenia opłaty elektronicznej, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych,

k) przestrzegania czasu pracy:

– przedsiębiorców osobiście wykonujących przewozy drogowe,

– osób niezatrudnionych przez przedsiębiorcę, lecz osobiście wykonujących przewozy drogowe na jego rzecz;

2) prowadzenie postępowania administracyjnego, w tym wydawanie decyzji administracyjnych na zasadach określonych w ustawie, a także podejmowanie innych czynności w niej przewidzianych, w sprawach:

a) licencji wspólnotowej,

b) zezwoleń w międzynarodowym transporcie drogowym i zezwoleń na przewóz kabotażowy,

c) formularzy jazdy,

d) zaświadczeń na międzynarodowy niezarobkowy przewóz drogowy,

e) świadectw kierowcy,

f) certyfikatów, o których mowa w art. 30 ust. 10,

g) zezwoleń na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego w przypadkach, o których mowa w art. 7 ust. 2 pkt 2;

3) podejmowanie czynności dotyczących zezwoleń zagranicznych i zezwoleń ministra właściwego do spraw transportu.